اگر شخصی تحصیل کرده رشته حقوق باشد ولی شغل او وکالت نباشد، بخواهد به صورت اتفاقی برای حل مشکلاتی که بستگان نزدیک او در مراجع قضایی دارند، خارج از چرخه و آزمونهای سخت کانون وکلای دادگستری، از این کانون برای همان مورد خاص پروانه وکالت موردی بگیرد، با طی مراحل قانونی و پرداخت هزینه مربوطه میتواند به این امر اقدام کند. شخصی که با این روش وکالت موردی برای دفاع از حقوق بستگانش گرفتهاست را وکیل اتفاقی گویند. در مواردی که اشخاص برای دفاع از حقوق خود در دعاوی حقوقی نیاز به وکالت داشته باشند ولی توان مالی انتخاب وکیل را نداشته باشند با تشخیص اداره معاضدت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلای دادگستری، وکیلی به صورت رایگان دفاع از حقوق شخص مُعسِر را برعهده میگیرد. همچنین با معرفی شخص بهعنوان وکیل تسخیری، وی نمیتواند مسئولیت محول شده را نپذیرد، زیرا که هر وکیل دادگستری در سال باید سه دفعه، تسخیرا و مجانا برای متهمین وکالت کند. البته اگر وکیل تسخیری مایل نباشد که بهصورت رایگان وکالت کند، میتواند از دادگاه تقاضای حقالزحمه نماید و همان طور که ذکر شد، حقالوکالهی وی از ردیف های مربوط به بودجهی دادگستری پرداخت میشود و بر اساس مقدار کاری است که انجام شده و از تعرفهی قانونی تجاوز نمیکند. اما وکلای دادگستری باید تمامی سعی و تلاش خود برای دفاع از متهم را بهکار گیرند تا تفکر غالب بر اذهان عمومی مبنی بر اینکه وکلای تسخیری به این علت که رایگان عمل میکنند انگیزه ای برای حاکم شدن یا نشدن متهم ندارند یا بهعبارتی وجدان کاری ندارند، کمرنگ شود.
- این نوع وکلا به صورت تخصصی در زمینههای مذکور ورود پیدا کرده تا به رفع مشکلات بپردازند.
- اما چنانچه به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیل دیگری شخصی نتواند برای خود جانشین انتخاب کند، براساس صلاحدید دادگاه و تشخیص کمیسیون کانون وکلا، برای او به صورت رایگان وکیل در نظر گرفته می شود تا بتواند از حقوق وی در دادگاه دفاع کند.
- مرجع گواهی وکالتنامه اشخاص مقیم در کشورهای فاقد مامور سیاسی یا کنسولی ایران به موجب آیین نامهای خواهد بود که توسط وزارت دادگستری با همکاری وزارت امور خارجه ظرف مدت سه ماه تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه خواهد رسید.
- مطابق فرمان وزیر عدلیه مرحوم فروغی، وکلا به 3 درجه تقسیمبندی میشدند و حق مداخله در پروندههایی را داشتند که از محاکم ابتدایی تا دیوان عالی کشور را شامل میگردید و به همین منظور امتحاناتی از وکلا اخذ میگردید.
- این نوع از وکالت به منظور جلوگیری از پایمال شدن حقوق افراد به وجود آمده است.
- وکیل دادگستری وظیفه دارد از حق دفاع کند و باید از تمامی منافع و مصالح موکلش حمایت همه جانبه ای به عمل آورد.
برای انتخاب بهترین وکیل باید توجه داشت که هر وکیل پایه یک دادگستری گرچه صلاحیت طرح همه نوع دعاوی را دارد، اماوکیل خوبمعمولا در یک زمینه تخصصی کار میکند و با آن تخصص شناخته میشود. وسعت دعاوی مختلف حقوقی و کیفری و نیز روندهای مختلف طرح دعوی و اجرا بهگونهای است که یک نماینده حقوقی نمیتواند بازده کامل در همه پرونده ها از خود نشان دهد. در ایران و بسیاری از کشورها انتخاب شغل وکالت تنها با داشتن تحصیلات مرتبط میسر نمیشود و علاوه بر آن نیازمند اخذ مجوز با شرکت در آزمون های وکالت و گذراندن دوره های کارآموزی است. وکالت یکی از عقود و قراردادهای نامبرده شده در قانون مدنی است که توسط وکیل و موکل منعقد میشود و به موجب آن وکیل به جای موکل کار مورد وکالت را انجام میدهد.
نکات انتخاب بهترین وکلا در تهران
اما وکیل پایه دو تنها حق شرکت در آن دسته محاکم کیفری را دارد که به جرایم تعزیری حبس کمتر از ۱۰ سال، شلاق و جزای نقدی و همچنین در محاکم حقوقی پرونده های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواستههای غیر مالی به جز اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب، را دارد. پس تبدیل شدن به وکیل پایه یک مستلزم گذراندن مراحلی به نسبت سخت است که برخی از وکلا در طی چندین سال موفق به گذراندن این دوره خواهند شد و برخی دیگر از وکلا قادر به گذراندن این دوره نخواهند شد زیرا آزمون های کانون وکالت سخت و بسیار حرفه ای است. پس وکیل پایه یک دادگستری شدن در توانایی همه وکلا نیست و وکلای با تجربه و با دانش حقوقی عالی موفق به کسب این عنوان خواهند شد. در ادامه صحبت در خصوص سوال وکیل کیست، خوب است بدانید که وکالت از جمله عقدهای جایز در کشورمان بوده و در مقررات قانون مدنی نیز منعقد شده است. طبق اصل 35 قانون اساسی کشورمان، در یک پرونده دعاوی، هر دو طرف می توانند برای داشتن یک وکیل خبره اقدام کنند.
وکیل پایه یک دادگستری چیست؟
قرارداد مالی حقالوکاله قراردادی لازمالاجرا است، بنابراین اگر موکل در مهلتها و شرایط تعیین شده به تعهدات خود عمل نکند، وکیل میتواند اجرای مفاد و محتویات قرارداد را از دادگاه درخواست نماید. قرارداد مالی چیست؟ پس از توافق در مورد بستن قرارداد وکالت، معمولاً بین وکیل و موکل قراردادی تنظیم میشود که قرارداد مالی نام دارد و مبلغ حقالوکاله، نحوه و زمان پرداخت آن را تعیین میکنند. بعد از این که کارآموز وکالت در مراسم تحلیف حضور یافت و سوگند یاد کرد به صورت رسمی عنوان وکیل پایه یک دادگستری را دریافت میکند. وکالت نامه رسمی میان موکل و وکیل به صورت محضری و رسمی عقد میشود و قرارداد در دفاتر اسناد رسمی ثبت میشود. وکلای دادگستری،چون به جای اصحاب دعوامیباشند،بایدهمه ی اقدامات واعمالی را که آنها قانونا باید یا میتوانند برای احقاق وحفظ حقوق خودمعمول دارند،درزمان لازم به وکالت ازموکل انجام دهند. ماده 24قانون وکالت،به کسانی که قدرت تادیه ی حق الوکاله ندارند حق داده است که ازکانون وکلا دراین خصوص تقاضای معاضدت نمایند،که دراینصورت کانون مکلف به معرفی وکیل معاضدتی است.
وکیل در موضع دفاع، از تامینات شغل قضا برخوردار است و شخصاً امکان مبادرت به تجارت ندارد چون خلاف شان اوست. حرفه وکالت از آثار مترتبه بر تجارت، پیروی نمیکند و بدین جهت، وکالت را نمیتوان یک کسب و کار تلقی کرد. موید این حقیقت قانونی، سیاستهای کلی نظام در امور قضایی است که وکالت را در زیرمجموعه امور قضایی آورده است و در قانون اساسی نیز در فصل سوم یعنی فصل حقوق ملت ذکر شدهاست و از اصل چهل و چهار مستثنی است.
برای جذب وکلا از سوی قوه قضاییه، نهادی با عنوان مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه تشکیل شده است که پس از مدتی به کانون ملی مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان تغییر نام داد. در صورتی که حوزه اخیر تابع کانون وکلای دیگری باشد اجازه کانون مزبور نیز لازم است. 1- اگر وکالتنامه غیررسمی یا عادی در ایران تنظیم شده باشد، وکیل میتواند ذیل وکالتنامه تأیید کند که وکالتنامه را موکل شخصاً در حضور او امضا یا مهر کرده یا انگشت زده است. آزمون اختبار دارای دو مرحله کتبی و شفاهی بوده که اگر فرد در هر دوی آنها نمره قبولی را کسب نماید، کانون وکلا او را برای حضور در مراسم تحلیف (سوگند خوردن) مجاز میدانند.
منظور از داشتن حق توکیل آن است که وکیل میتواند برای انجام موضوع قرارداد وکالت به فرد دیگری وکالت بدهد و فرد دیگری را وکیل کند. وکیلی که در مسائل قضایی از حقوق بسیجیان و ایثارگران دفاع میکند، وکیل ایثارگران و یا وکیل حمایتی میگویند. البته افرادی که در دوره کارشناسی فارغ التحصیل شدند، پس از قبول شدن در آزمون وکالت میتوانند دفتر کاری خود را تاسیس کنند ولی از سمت دادگستری در گرفتن پرونده هایی مثل جنایی و کیفری محدودیت هایی دارند. 1- منظور از وکالت مطلق این است که شخصی را برای تمامی امور وکیل کنند و این وکالت شامل امور اداری و مالی موکل میشود، مثل فروش یا خرید یا پرداخت هزینه خانواده. عبارت است از اینکه شخص در جهت امور دادگاهی خود شخص دیگری را به عنوان نماینده خود در دادگاه معرفی می نماید. یعنی این که شخصی را برای تمام امور وکیل کند و این وکالت شامل امور اداری و مالی موکل میشود مثل فروش و یا خرید و یا پرداخت هزینه خانواده که در این قسم اعمال وکیل نیاز به اجازۀ موکل ندارد.
در جرائم صلاحیت دادگاه کیفری 1 هر یک از طرفین میتوانند حد اکثر تا 3 وکیل نیز داشته باشند. براساس قانون 5 ساله سوم توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور، وکیل حقوق قوه قضاییه شخصی است که از مرکز کارشناسان قوه قضاییه، پروانه وکالت را کسب کرده است. کسانی که در یکی از رشته های حقوق یا الهیات و معارف اسلامی در مقطع کارشناس فارغ التحصیل شوند میتواند در دوره آزمون وکالت که هر سال یکبار برگزار میشود شرکت کنند. پس از قبولی در این آزمون و فعالیت به عنوان کارآموز زیر نظر وکیل سرپرست میتواند با اخذ مجوز دفتر کاری خود را تاسیس کند.
خیلی از افراد فکر میکنند، کار و تخصص وکلا به دفاع کردن از دیگران در دادگاه محدود میشود. هرچند این باور اشتباه نیست، اما باید به این امر توجه کرد که وکلا برای رسیدن به این جایگاه مدت زمان زیادی تحصیل کرده، و وقت زیادی جهت گذراندن دوره های کارآموزی صرف کرده اند. یک وکیل به دلیل داشتن تخصص و علم حقوقی بالا نسبت به ديگر افرادی که در رشته حقوق درس خوانده اند، مانند مشاورین حقوقی، اختیارات قانونی ویژه ای پیدا میکنند. در حال حاضر تعداد زیادی از قضات بازنشسته و اعضای هیئت علمی دانشگاههای سراسری که سابقه زیادی در ذمه وکالت دارند با تهران وکیل همکاری می نمایند. موسسه حقوقی تهران وکیل با بیش از هزاران پرونده موفق و فعالیت در بیش از 22 استان کشور با شعار ( عدالت برای همه ) توقیق خدمت به هموطنان گرامی دارد. وکلای پذیرفته شده در آزمون وکالت کانون وکلا ، پس از طی دوران کارآموزی وکالت ، می بایست مجددا در آزمونی تحت عنوان آزمون اختبار شرکت کنند و قبول بشوند تا به آنها وکیل پایه یک دادگستری گفته شود .
شخصی که حقوق و وکالت را آموخته باشد، ولی آزمون وکالت را نداده باشد و دوره کارآموزی را نگذرانده باشد و به صورت اتفاقی به منظور دفاع از حقوق خویشاوندان و خانواده اش وارد دادگاه و مسائل قضایی میشود و وکالت آن ها را بر عهده میگیرد، وکیل اتفاقی میگویند. مردم یک جامعه به منظور تحقق اهداف خود و گرفتن حقشان نیاز به راهنمایی، مشاوره و دفاع یک وکیل دارند. به بیانی دیگر در همه امور اداری و قضایی، نیاز به نماینده قانونی است که در انجام امور نماینده و واسطه آن شخص باشد. ولی بعضی از مردم به دلایلی مانند بضاعت مالی، وکیلی برای دفاع اختیار نمیکنند. به همین دلیل بر اساس قانون دادرسی، تمام افرادی که در امور قضایی به مسئله ای برخورد کرده اند، باید از وکیلی راهنمایی و مشاوره بخواهند و وکیلی اختیار کنند که در مراجع قضایی نماینده آن ها باشد.