ما میخواهیم به مفهوم کلمه وکیل و اینکه در حقوق ایران وکالت به چند صورت انجام میگیرد و شکل های مختلف آن بپردازیم و به طور کلی بگوییم که وکالت چیست و وکیل کیست؟ شما ممکن است با شنیدن نام وکیل یا وکالت اکثر افراد به یاد وکیل دادگستری یا و کالت در دعاوی و دادگاه بیفتند. اما عقد وکالت معنای گسترده تری دارد و لزومی ندارد آن شخص که وکیل واقع میشود حتما وکیل دادگستری باشد. براساس صلاح دید دادگاه و تشخیص کمیسیون کانون وکلا، برای او به صورت رایگان وکیل در نظر گرفته می شود تا بتواند از حقوق وی در دادگاه دفاع کند، به چنین وکیلی که با این روش انتخاب می شود وکیل معاضدتی می گویند. به تمامی افرادی که در رابطه با اجرای قانون پنج ساله سوم توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور از مرکز امور کارشناسان قوه قضائیه و مشاورین حقوقی پروانه وکالت اخذ کرده اند وکیل قوه قضائیه می گویند.
- پرداخت هزینه های فرعی وکالت مانند کرایه، عوارض و مالیات که وکیل در روند وکالت پرداخته است.
- در ماده 20.ق.ج.آ.د.ک پیش بینی شده است که در (در هنگام رسیدگی به جرایم اطفال دادگاه مکلف است که ولی یا سرپرست قانونی طفل اعلام نماید در دادگاه شخصا حضور یابد یا برای او وکیل بگیرد چناچه ولی یا سرپرست اقدام به تعیین وکیل ننمایند وخود نیز حضور نیابند دادگاه برای طفل وکیل تسخیری تعیین خواهد کرد.
- همچنین با معرفی شخص به‌عنوان وکیل تسخیری، وی نمیتواند مسئولیت محول شده را نپذیرد، زیرا که هر وکیل دادگستری در سال باید سه دفعه، تسخیرا و مجانا برای متهمین وکالت کند.
- مطابق قانون، افراد تحصیل کرده در رشته های حقوق پس از قبولی در آزمون های ورودی کانون وکلای دادگستری، باید مدتی را در کنار وکیل حقوقی حرفه ای و با تجربه به عنوان کارآموز سپری کنند.
- 3- طبق ماده ۴۰ قانون وکالت مصوب 1315، وکیل دادگستری نمیتواند نسبت به موضوعی که قبلاً به واسطه سمت قضایی یا حکمیت، در آن اظهار عقیده کتبی نموده است و قبول وکالت نماید.
- اساسا تمامی امور حقوقی، قابلیت نیابت‌پذیری و انجام از سوی وکیل را دارند؛ مگر آنکه آن امور، از مواردی باشند که اصطلاحا قائم به شخص موکل است و تنها اوست که می‌تواند آن امور را انجام دهد؛ نظیر شهادت، اقرار، لعان، تمکین و مواردی از این دست که قابل وکالت دادن نیستند و انعقاد وکالت در مورد آنها، باطل است.
هر چند واژه وکیل به همان معنایی است که بسیاری از افراد تصور می کنند ، با این حال وکیل شدن و وکالت کردن علاوه بر اینکه شغلی تخصصی است ، نیازمند داشتن تحصیلات خاص و گذراندان دوره های مخصوصی است تا شخص به عنوان وکیل شناخته شود . وکیل کسی است که از طرف شخص دیگری، اعم از حقوقی یا حقیقی به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور میشود. نکته2ـ اگر چه امر وکالت قانوناً به رشته های تخصصی تقسیم نشده و وکلا می توانند در همه مسائل حقوقی دخالت کنند ولی هر وکیلی براثر ممارست و تجربه، در نوع خاصی از دعاوی تبحر یافته است. مثلاً شخصی در یکی از امور بین المللی یا امور خانواده، قراردادها، حقوق اداری، ثبتی، مالیاتی ، جزایی ( قتل، چک، سرقت و…) تجربه زیادی داشته لذا بهتر است در این گونه موارد با پرس و جو از مطلعین به نزد وکیلی برویم که در موضوع کار ما تبحر ویژه ای دارد یا به آن مشهور شده است. درمورد سایر آثار و شرایط لازم برای صحت عقد وکالت ، تکالیف و حقوق وکیل و موکل ، حدود مسئولیت موکل ، اموری که میتوان برای انجام آن وکیل تعیین نمود و سایر پرسش های حقوقی خود در زمینه تنظیم قراردادها ، تنظیم دادخواست و … با کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی تلفنی صدای وکلا تماس بگیرید. همان طور که بیان کردیم افراد تحصیل کرده در رشته های حقوق پس از قبولی در آزمون های ورودی دشوار کانون وکلای دادگستری می بایست مدتی را پیش وکیل با تجربه به عنوان کارآموز سپری نمایند.
تعیین تعداد کارآموزان وکالت برای کانون وکلا
حال اگر شخص متهم، نخواهد یا نتواند وکیلی به دادگاه معرفی کند یا حتی خودش نیز چنین درخواستی نکند، دادگاه اجبارا برای وی وکیل تسخیری تعیین میکند. البته در جرایم منافی عفت عمومی (مانند زنا و لواط و …) متهم اختیار دارد که از حضور یا معرفی وکیل برای خود امتناع کند. هر گونه سندی درباره املاک و زمین و ساختمان که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم نشده باشد سند عادی است. باید گفته شود که سندی هم که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم می گردد باید شرایط گفته شده در قانون را دارا باشد و گرنه آن سند عادی است. در اسنادی که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم نشده باشد هر چند در گوشه، گوشه آن نوشته شود که رسمی است، آن سند رسمی نخواهد شد مگر اینکه تشریفات قانونی آن انجام گردیده و در یکی از این دو مرجع ثبت شده و در دفاتر املاک نیز منعکس و بازتاب گردد. بنابراین اسنادی که میان اشخاص در هر جایی غیر از دفترخانه یا اداره ثبت، نوشته می شود، سند عادی است.
شرایط صدور پروانه کارآموزی وکالت
بنگاه های معاملات املاک قانوناً تنها می توانند برای اشخاصی که می خواهند زمین یا باغ یا خانه ای را بخرند، یا بفروشند، فروشنده یا خریدار پیداکنند، سند برای اینکه به مردم زیان وارد نشود باید در دفتر اسناد رسمی تنظیم گردد. در واقع زمانی که هیچ وکیلی برای دفاع از حقوق متهم به پرونده وارد نشده است، دادگاه از میان وکلای دادگستری وکیلی را به صورت رایگان در اختیار متهم قرار می دهد. همانطور که بیان نمودیم یکی از وظایف مهم کانون وکلای معاضدت قضایی این است که به وسیله ی وکلای عضو کانون انجام می گیرد. شخصی که توانایی پرداخت هزینه ی دادرسی و حق الوکاله را جهت احقاق حق خود ندارد، حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حق الوکاله را دارد.
این نوع از وکالت به منظور جلوگیری از پایمال شدن حقوق افراد به وجود آمده است. استرداد اموال تحویلی زیرا وکیل امین است و آنجه را که در اثر وکالت به‌دست می‌آورد باید به موکل تحویل دهد. ⇐ برای حق ورود به آزمون بایستی دروس دوره کارشناسی را در کاردانی گذرانده باشند. اگر بنا به هر دلیلی وکیل، خسارتی به موکل وارد کند، می بایست مسئولیت خود را پذیرفته و خسارت های وارده را جبران کند. وکیل به هیچ عنوان نباید از اطلاعاتی که موکل در اختیار او گذاشته، سو استفاده کند یا به گونه ای تلاش برای فاش آن ها به نفع خودش، کند.
برخی شهروندان تصور می کنند که به صرف اینکه شخصی در رشته حقوق تحصیل کرده است ، وکیل شده است و یا اصلا می گویند که فلان شخص ، وکالت خوانده است . به کار بردن چنین اصطلاحاتی از منظر حرفه ای و به لحاظ حقوقی نادرست است و سبب می شود که افراد در انتخاب وکیل دادگستری دچار اشتباه شوند . زمانی که شخصی به عنوان وکیل شناخته شود ، تعهدات و اختیارات قانونی ویژه ای پیدا می کند و این امر ، وی را از سایر اشخاصی که در علم حقوق تحصیل کرده اند ، همچون مشاوران حقوقی و کارشناسان حقوقی متمایز می کند . به همین دلیل پرداختن به این سوال که به چه کسانی وکیل گفته می شود و نکات مهم در انتخاب وکیل کدامند ، مهم و ضروری است . در برخی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است، به دلیل پایین بودن معلومات حقوقیِ متهمین برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، داشتن وکیل در دادگاه اجباری است.