وکیل کیست و چه نکاتی را باید درباره آن بدانید؟ عدل ایرانیان
انتشار: تیر 25، 1403
بروزرسانی: 30 اردیبهشت 1404

وکیل کیست و چه نکاتی را باید درباره آن بدانید؟ عدل ایرانیان

شایان ذکر است که در سال 1379 قانون برنامه ی 5 ساله ی سوم توسعه ی اقتصادی کشور تصویب شد و در ماده ی 187 آن قانون مقرر گردیدکه قوه ی قضائیه نیز می تواند رأسا وکلایی را تحت نظر و نظارت خود به امور وکالتی مشغول نماید. متعاقب آن تشکیلاتی برای این منظور تحت نظر و نظارت مستقیم قوه ی قضائیه با نام «مرکز امور مشاوران و وکلاء قوه ی قضائیه» تشکیل گردید و وکلایی نیز در پی آن و در سال های اخیر توسط این مرکز به عنوان وکیل پذیرفته شده و با صدور پروانه ی وکالت به امور وکالتی اشتغال یافته اند. در ماده 20.ق.ج.آ.د.ک پیش بینی شده است که در (در هنگام رسیدگی به جرایم اطفال دادگاه مکلف است که ولی یا سرپرست قانونی طفل اعلام نماید در دادگاه شخصا حضور یابد یا برای او وکیل بگیرد چناچه ولی یا سرپرست اقدام به تعیین وکیل ننمایند وخود نیز حضور نیابند دادگاه برای طفل وکیل تسخیری تعیین خواهد کرد. البته صحت این قرارداد مطلق نیست و هریک از وکیل و موکل باید دارای شرایط قانونی باشند . همچنین در برخی موارد مباشرت شخص شرط است و این امور نمیتواند توسط وکیل انجام شود مثل سوگند.

  • به استناد بند (ه) ماده ی ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۷۳ برای صدور پروانه ی وکالت اتفاقی در هر مورد باید مبلغ ده هزار ریال تمبر الصاق و ابطال گردد.
  • اما عقد وکالت معنای گسترده تری دارد و لزومی ندارد آن شخص که وکیل واقع میشود حتما وکیل دادگستری باشد.
  • چنانچه وکیل برای دعوی مجبور به رفت و آمد به شهر دیگری باشد، هزینه سفر و اقامت وی برعهده موکل می باشد.

بنابراین هر شخصی که صرفا تحصیلات حقوقی داشته باشد ، وکیل نیست و تا قبل از احراز شرایط و شرکت در آزمون ، اگر قصد داشته باشد به امور حقوقی بپردازد ، تحت عنوان کارشناس حقوقی یا مشاور حقوقی شناخته می شود ؛ نه وکیل . وکالت تعیینی یا وکالت قراردادی آن است که هریک از طرفین دعوا برای اقامه و تعقیب آن و دفاع از حق، به وکیل دادگستری مراجعه و با وی قرارداد وکالت می بندند. وکیل دادگستری شخصی است که به غیر از داشتن تحصیلات حقوقی باید پروانه ی وکالت کردن را از قوه قضاییه یا از کانون وکلا در پی قبولی در امتحان، اخذ کرده باشد . آن دسته از وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می کنند ابتدا به صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می کنند و می توانند زیر نظر وکیل سرپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی ۲ سال و همچنین تایید صلاحیت علمی و گزینش های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند. وکالت عقدی جایز است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می نماید.

ملک در رهن چیست؟

وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می کنند بدواً به صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می کنند و می توانند ذیر نظر وکیل سپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی 2 سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینش های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند. وکیل انتخابی یکی از رایج ترین انواع وکیل است؛ به این صورت که فردی وکیل خود را که دارای پروانه وکالت پایه یک از کانون وکلای دادگستری (اسکودا) یا مرکز امور کارشناسان قوه قضائیه میباشد را شخصا انتخاب می کند و با تنظیم قرارداد وکالت، او را برای دفاع از حقوق خود در مراجع قضایی، نماینده قرار می دهد. وکیل دادگستری فردی را می گویند که با داشتن پروانه وکالت و عضویت در یکی از کانن های وکلای دادگستری از سوی افراد حقیقی و یا حقوقی دفاع از حقوق موکل و جواب دادن به ادعاها و علل و ارارئه آن ها را در دادسراها و دادگاه ها و ادارات ثبت اسناد و املاک قبول می کند. لذا تنها وکیل دادگستری و یا نماینده حقوقی سازمان های دولتی و یا مدیر شرکت در چارچوب اختیارات قانونی از طرف شرکت و یا موسسه مرتبط این امکان را دارند که در مراجع قضایی، ثبتی و اداری، از سوی موکل و یا شرکت یا موسسه یا مرکزی که نمایندگی داده است، حضور داشته باشد. به وکیلی که تحصیلات خود را در مقاطع لیسانس و بالاتر در رشته های حقوق، مبانی و فقه گذرانده است و در آزمون کانون وکلای دادگستری در میان رقابت سرسخت و سنگین رقبا موفق به کسب رتبه بالایی شده است وکیل پایه یک دادگستری می گویند. انواع وکیل پایه یک دادگستری بعد از گذراندن دوره کارآموزی پروانه وکالت کسب می کنند و می توانند به پرونده های حقوقی گوناگونی رسیدگی نمایند.

سابقه بعد از چند سال پاک می شود؟

موکل مکلف است حق الوکاله را براساس قرارداد و در صورت نداشتن قرارداد براساس تعرفه قانونی حق الوکاله را پرداخت کند .لازم به ذکر است در صورت پرداخت نشدن حق الوکاله تکلیف قانونی وکیل تا زمان به پایان رسیدن وکالت باید انجام پذیرد. وکالت محضری از نوعی وکالت حقوقی که افراد به دلیل مشغله زیاد نمی توانند کارهای حقوقی خود را به شخصه انجام دهند. این نوع از وکالت یا برای انجام کاری و یا برای فروش و نقل و انتقال انجام می شود. تنها تفاوت همان است که در بخش پیش گفتیم یعنی در مرجع صادر کننده پرونده وکالت. اما در صورتی که امکان مراجعه حضوری به دفتر مشاور برای متقاضی امکان پذیر نباشد مشاوره حقوقی تلفنی می تواند راهکار خوبی محسوب شود. 2- مرکز مشاوران، فقط به کسانی اجازه شرکت در آزمون کارآموزی می دهد که مدرک کارشناسی ارشد یا دانشجوی دکترا یا دکترا در یکی از رشته های مصوب حقوق داشته باشند، سن۲۶ سال تمام برای آقایان و بانوان دارا باشند، اولویت با کسانی است که ۵ سال تمام سوابق قضایی یا حقوقی داشته باشند یا حداقل دو سال سابقه حقوقی یا قضایی باید داشته باشند.

در حالت کلی تمامی افراد بدون حضور وکیل پایه یک دادگستری قادر به تنظیم شکایات خود در مراجع قضایی و قادر به دفاع از خود در برابر تضییع حقوق خود هستند اما درصد موفقیت آنها با حضور وکیل پایه یک دادگستری بسیار کمتر از زمانی است که وکیل پایه یک دادگستری از آنها در مقابل بی عدالتی دفاع کند. وکلای دادگستری به دلیل منع قانونی نمیتوانند به شغل های دیگر مانند قضاوت و سردفتری مشغول شوند و اگر خواستار این موضوع باشند باید به صورت موقت پروانه وکالت خود را تودیع کنند. اما مشاوران حقوقی میتوانند علاوه بر فعالیت و شغلی که به عنوان مشاور حقوقی دارند، در مشاغل دیگر نیز فعالیت داشته باشند. برای شاکی یا متهم توسط دادگاه در پرونده های حقوقی به دلیل عدم تمکن مالی انتخاب می شود و در جرایمی مانند حبس ابد اگر متهم به دادگاه وکیلی معرفی نکند دادگاه وظیفه دارد برای وی یک وکیل اختیار کند و حق الوکاله وکیل تسخیری نیز از قوه قضاییه پرداخت می شود. مشاور حقوقی به شخصی گفته می شود که دارای مدرک تحصیلی در رشته های حقوق (همه گرایش ها)، الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی و الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و حقوق اسلامی هستند.