با اینکه موضع قانون وکالت درمورد اینکه نمی توان هیچ نوع وکیلی را اعم از رسمی و اتفاقی، بدون داشتن پروانه ی وکالت پذیرفت، روشن است و حتی در ماده ی ۲ قانون مزبور به اقارب و بستگان شخصی اجازه ی وکالت اتفاقی داده شده است که ظاهراً نیاز به وجود پروانه دارد و در موضوع آن از این لحاظ فرقی بین وکالت برای بستگان و غیر آن نیست. داشتن مکان و فضایی مناسب برای ارائه خدمات حقوقی مختلف نظیر مشاوره حقوقی و پذیرش وکالت در اختیار داشتن بهترین وکیل تخصصی در هر زمینه حقوقی نظیر خانواده، مالی، ملکی و کیفری و … پیگیری مستمر و دقیق پرونده ها و نیز امور حقوقی موکلین. وکیل حقوقی کسی است که از جانب موکل اجازه داشته باشد در خصوص مسائل حقوقی، در مراجع قضایی یا غیر قضایی اقدام کند. دراین رابطه وکیل حقوقی نسبت به احقاق حقوق موکلش در رابطه با موضوع مطروحه در مراجع قضایی و غیر قضایی طبق حدود اختیاراتش انجام وظیفه می نماید و آثار اقدام وکیل در مراجع فوق، طبق قانون مدنی متوجه موکل است. در این مورد وکیل توسط خود موکل انتخاب میشود و به موجب قرارداد وکالت از وکیل میخواهد که وکالت وی را برای دفاع از حقوق او در مراجع قضایی به عهده بگیرد.
این قانون کماکان پابرجاست و هم اینک وکلای دادگستری تحت نظارت کانون وکلاء، دارای کانون‌هایی در بیشتر مراکز استان‌های کشور می‌باشند که به نام «کانون وکلای دادگستری» نامیده میشود و این کانون‌ها با داشتن سازمانی مستقل از قوه‌ی قضائیه، مطابق قوانین، اقدامات وکالتی و نظارت بر امور وکالت و وکلاء را به انجام می‌رسانند. همانطور که گفته شد افرادی که فارغ التحصیل رشته حقوق و مبانی فقه و حقوق اسلامی هستند برای ورود به دوره کارآموزی نیاز به شرکت در آزمون وکلا که تحت نظارت کانون وکلای ایران برگزار می شود، است. پس از گذراندن این دوره به عنوان وکیل پایه یک دادگستری شناخته می شود و به صورت حرفه ای تر از سایر وکلا به فعالیت حقوقی خود ادامه می دهند. برای شناساندن وکیل پایه یک دادگستری لازم است تا برخی از مفاهیم مشابه را در ذیل متن توضیح دهیم. به طور کلی اگر بخواهیم بررسی کنیم، اگر دو نفر با یکدیگر قراردادیرا بر سر موضوعی امضا کنند، درواقع انگار که شخصی، شخص دیگر را وکیل خود قرار داده است. اما وکیل تحت عنوان کسی که کار وکالت انجام می‌دهد، به دانش‌آموخته رشته حقوق می‌گویند، که در آزمون های کانون وکلا و یا قوه قضائیه شرکت کرده و دوره های مختلف کارآموزی را گذرانده و بعد مشغول به کار وکالت میشود.
- وکالت یکی از عقود بسیار رایج میباشد، که امروزه در صحنه‌های اجتماعی و اقتصادی و بانک‌ها استفادۀ زیادی میشود.
- در صورت عدم توجه و رسیدگی کانون اخیر، کانون متبوع وکیل مزبور نیز حق رسیدگی خواهد داشت.
- این نوع از وکالت یا برای انجام کاری و یا برای فروش و نقل و انتقال انجام میشود.
- داشتن مکان و فضایی مناسب برای ارائه خدمات حقوقی مختلف نظیر مشاوره حقوقی و پذیرش وکالت در اختیار داشتن بهترین وکیل تخصصی در هر زمینه حقوقی نظیر خانواده، مالی، ملکی و کیفری و … پیگیری مستمر و دقیق پرونده ها و نیز امور حقوقی موکلین.
- فروش و خرید خانه یا پرداخت های هزینه خانواده و امور و مسائل قضایی و غیره همه و همه در زیر نظر وکیل متخصص صورت بگیرد یا وکیل به نیابت از موکل خود همه اموراتی که نیازمند تخصص وکیل است را انجام دهد که به آن وکالت مطلق می گویند.
مهم ترین وظیفه و تکلیفی که وکیل به آن متعهد شده ، آن است که پس از اثبات وکالت وکیل در دادگاه ، به صورت تمام و کمال از موکل خود دفاع کرده و از اینکه حقوق قانونی وی در مراجع قضایی پایمال شود جلوگیری کند ؛ به ویژه در دعاوی کیفری که بعضا جان انسان ها در گروی دفاعیات وکلا از موکلین خود می باشد . پر واضح است که اگر شخصی تنها مشاور حقوقی بوده و تحصیلاتی در سطح کارشناسی حقوق داشته باشد ، نمی تواند به وکالت از دیگران در دادگاه ها و مراجع قضایی اقدام به وکالت نماید ؛ مگر اینکه در طول گذراندن دوره کارآموزی وکالت بوده و با سرپرست خود پرونده گرفته باشد . مدت زمان دوره کارآموزی 18 ماه است و پس از آن آزمونی تحت عنوان اختبار به‌صورت کتبی و مصاحبه علمی شفاهی برگزار میشود و شخصی که موفق به قبولی در مجموع 2 آزمون کتبی و شفاهی فوق شود، مجاز به حضور در مراسم تحلیف میشود که در مراسم مذکور پس از طی تشریفات و اتیان سوگند توسط ایشان، وی به عنوان وکیل دادگستری یا وکیل پایه یک دادگستری نائل میشود. در دوران اخیر یعنی از سال 1357 در سازمان تشکیلات قضایی و دادگستری و وکالت تغییرات و تحولات گوناگونی صورت گرفته که حاضران و همکاران به وضوح از آن اطلاع کامل دارند و از جمله اینکه قانون وکالت دستخوش تغییرات دوره ای و فصلی شده است. در حالی که در تمام جوامع دنیا، قوانین و قواعدی که مربوط به حقوق عمومی است به سادگی تغییر و تبدیل، نمی یابند و این امر از اصول و مبانی اساسی است که وضع افراد و جامعه را نباید هر ساعت و هر زمان با تغییرات سطحی و بیمورد تغییر داد و کار افراد و جامعه را نباید دچار بهمریختگی و اختلال کرد. طبق قانون آیین دادرسی مدنی وکلاء متداعیین باید دارای شرائطی باشند که به موجب قوانین راجع به وکالت در دادگاه‌ها برای آنان مقرر گردیده است و وکالت ممکن است، به موجب سند رسمی یا غیر رسمی باشد.
انواع وکیل رایگان
به عبارت دیگر، در یک قرارداد وکالت که می تواند از نوع کاری و یا وکالت دعاوی باشد، به فردی که صاحب حق و یا صاحب اختیار است، موکل گفته می شود. به خاطر داشته باید، موکل می بایست حق استفاده از یک حق را داشته باشد تا بتواند به فرد دیگری وکالت دهد و او را به عنوان وکیل خود منصوب کند. یک وکیل مدافع، مجبور است در راستای حمایت و دفاع از حقوق موکلش، از خودگذشتگی کرده و در برخی جاها حتی ناچار است خود را نادیده بگیرد تا در این بین هیچ حقی ضایع نشود.
وکیل کیست و چه وظایف
بعد از گذراندن این دوره، آزمونی با عنوان (اختبار) به صورت کتبی و به همراه مصاحبه علمی شفاهی برگزار میشود، فردی که د راین دو آزمون شفاهی و کتبی قبول شود، می‌تواند در مراسم تحلیف حضور پیدا کند. در این مراسم بعد از تشریفات مربوط و آن شخص سوگند وکالت را بیان می‌‌کند و سپس موفق به کسب عنوان وکیل دادگستری یا وکیل پایه یک دادگستری میشود. به موجب ماده 346قانون آیین دادرسی کیفری درکلیه امور جزایی طرفین دعوا میتوانند وکیل یا وکلای مدافع خودرا انتخاب نمایند.
به فردی که برای انجام امور اداری و دیگر مسائل مالی و یا کاری نایب دیگری می شود براساس نوع فعالیت و تخصص آن‌ها در انواع گوناگونی تقسیم می‌شوند وکیل می‌گویند. در حال حاضر، در هر کدام از حوزه‌های فوق وکیل آقا و یا خانم متخصص به فراوانی وجود دارد و افراد براساس علاقه و میل خود میتوانند در پرونده های مختلف وکیل خانم و یا آقا انتخاب کنند. معمولا خانم‌ها به خصوص در پرونده های خانواده ترجیح می‌دهند که وکالت خود را به وکیل خانم بسپارند، در حالی که در پرونده های کیفری با توجه به ماهیت خشن خود، مردم عمدتاً آقایان را برمی‌گزینند. طبق قانون مدنی وکالت ممکن است به طور مجانی صورت گیرد و به وکیلی که حق الزحمه ای برای انجام امور وکالتی دریافت نمیکند وکیل تبرعی گفته می شود.