مهمترین تعهد وکیل نسبت به موکل، همین مسئله است که قانون هم بسیار روی آن تاکید دارد. در این نوع وکالتنامه نیازی به مراجع به دفاتر رسمی نیست و به صورت قرارداد و یا قولنامه بین وکیل و کوکل نوشته میشود. وکالت نوعی عقد است که میان وکیل و موکل جاری میشود، وکیل؛ نماینده موکل برای انجام امور مرتبط است. وکیل درمقابل قبول وکالت وعلی الاصول به نسبت حجم اقدامات واعمال انجام شده درحدود قرارداد وچنانچه قراردادی دراین خصوص بسته نشده باشد،درحدودتعرفه قانونی،مستحق حق الوکاله است. وکالت وکیل می بایست درنظردادگاه محرز باشد.درحقیقت،چون علی الاصول تمام اقدامات واعمال وکیل نسبت به موکل،درحدود وکالت نامه،موثروازنظردادگاه نیزبه منزله ی اقدامات واعمال موکل است،وکالت وکیل باید اثبات شود.
- بر اساس اصل 35 قانون اساسی همه اشخاص در دعاوی مختلف، حق داشتن وکیل را دارند.
- چنانچه شخصی مدعی مالکیت بود و ملک هم در دفتر املاک به نام وی ثبت شده بود و در بازداشت هم نبود، اداره ثبت اسناد و املاک پاسخ را به دفتر اسناد رسمی می فرستد و سند رسمی بر اساس آن به نام خریدار نوشته می شود.
- اگر این شخص به دفتر اسناد رسمی می رفت و درخواست تنظیم سند را می کرد چون از تکالیف قانونی و الزام آور سر دفتر است که از مراجع قانونی از جمله شرکت عمران شهر جدید صدرا استعلام نماید و سپس سند تنظیم نماید، هرگز زیان نمی دید.
در نظام قضایی کشورمان ایران، سابقهی حضور وکیل در دعاوی و مداخلهی وی در امور قضایی اعم از امور مشورتی و دفاعی به بیش از 100 سال بالغ میگردد. البته قبل از سال 1332 قمری به صورت غیر رسمی و به طور متفرقه، وکالتهایی صورت میپذیرفت و لیکن از این سال وکالت تحت قواعد و قوانین مدونی قرارگرفت که از ناحیهی وزارت عدلیهی وقت تعیین و تبیین گردیده بود. مطابق فرمان وزیر عدلیه مرحوم فروغی، وکلا به 3 درجه تقسیمبندی میشدند و حق مداخله در پروندههایی را داشتند که از محاکم ابتدایی تا دیوان عالی کشور را شامل میگردید و به همین منظور امتحاناتی از وکلا اخذ میگردید. در واقع زمانی که هیچ نماینده ای برای دفاع از حقوق متهم به پرونده وارد نشده است، دادگاه از میان وکلای دادگستری، جانشینی را به صورت رایگان در اختیار متهم قرار می دهد. اما چنانچه به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیل دیگری شخصی نتواند برای خود جانشین انتخاب کند، براساس صلاحدید دادگاه و تشخیص کمیسیون کانون وکلا، برای او به صورت رایگان وکیل در نظر گرفته می شود تا بتواند از حقوق وی در دادگاه دفاع کند. همچنین کانون های وکلای دادگستری و هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا اشخاصی که قادر به پرداخت حق الوکاله هنگام انتخاب وکیل نیستند،می باشند.
حال اگر شخص متهم، نخواهد یا نتواند وکیلی به دادگاه معرفی کند یا حتی خودش نیز چنین درخواستی نکند، دادگاه اجبارا برای وی وکیل تسخیری تعیین میکند. البته در جرایم منافی عفت عمومی (مانند زنا و لواط و …) متهم اختیار دارد که از حضور یا معرفی وکیل برای خود امتناع کند. هر گونه سندی درباره املاک و زمین و ساختمان که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم نشده باشد سند عادی است. باید گفته شود که سندی هم که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم می گردد باید شرایط گفته شده در قانون را دارا باشد و گرنه آن سند عادی است. در اسنادی که در اداره ثبت یا دفتر اسناد رسمی تنظیم نشده باشد هر چند در گوشه، گوشه آن نوشته شود که رسمی است، آن سند رسمی نخواهد شد مگر اینکه تشریفات قانونی آن انجام گردیده و در یکی از این دو مرجع ثبت شده و در دفاتر املاک نیز منعکس و بازتاب گردد. بنابراین اسنادی که میان اشخاص در هر جایی غیر از دفترخانه یا اداره ثبت، نوشته می شود، سند عادی است.
یعنی وکالتی از سوی کانون وکلا در امور حقوقی به وکلای مربوطه ارجاع داده می شود و شرط اولیه وکیل معاضدتی این است که او دارای پروانه وکالت دادگستری باشد و همچنین پروانه او معتبر باشد. شاید با خود بپرسید منظور از معتبر بودن پروانه چیست؟ منظور از معتبر آن است که وکیل تعلیق نباشد. در بعضی از مواقع در محاکمات قضایی، شخص به دلیل بضاعت مالی نمی تواند وکیلی را به منظور دفاع از حق و حقوقش انتخاب و اختیار کند. در این شرایط دادگاه وکیلی را از بین وکلای دادگستری برای آن شخص انتخاب میکند که در امور اداری به صورت رایگان از آن شخص دفاع کند. وکلای دادگستری پس از گذراندن دوره کارآموزی، موفق به دریافت پروانه کسب وکالت میشوند و می توانند خدمات حقوقی را به مردم ارائه دهند.
انواع وکلای دادگستری
به طور کلی وکالت انواع گوناگونی دارد که افراد می توانند متناسب با زمان و شرایط پرونده خود وکیل مناسب را اختیار نمایند. وکیل طلاق به درخواست زوج مطابق ماده ۱۳۳ قانون مدنی مرد هر وقت بخواهد میتواند با مراجعه به دادگاه… بعد از صحبت در خصوص سوال وکیل کیست، لازم است به صورت مختصر و مفید به سوال موکل کیست نیز پاسخ دهیم. در قراردادهایی که از آنها به عنوان قراردادهای وکالتی یاد می کنند، وکیل و موکل باید حاضر باشند. در این قراردادها، موکل به کسی گفته می شود که انجام برخی کارها را به فرد دیگری سپرده است. در فوق به سوال وکیل کیست پاسخ دادیم، در اینجا قصد داریم در مورد وکیل مدافع اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم.
وکیل پایه یک دادگستری چیست؟
لازم است تا در خصوص آزمون کانون وکلا و گذراندن دوره کارآموزیی توضیحاتی داده شود که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت. وکیل کیست، موضوعی بود که ما در این مقاله به آن پرداختیم و در مورد وظایفی که یک وکیل حرفه ای بر عهده دارد، اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دادیم. توصیه ای که لازم می دانیم در اینجا نیز مجددا آن را مطرح کنیم، مراجعه به وکلایی است که در رابطه با موضوع پرونده دعاوی، مهارت و تخصص بالایی دارند.
برخی شهروندان تصور می کنند که به صرف اینکه شخصی در رشته حقوق تحصیل کرده است ، وکیل شده است و یا اصلا می گویند که فلان شخص ، وکالت خوانده است . به کار بردن چنین اصطلاحاتی از منظر حرفه ای و به لحاظ حقوقی نادرست است و سبب می شود که افراد در انتخاب وکیل دادگستری دچار اشتباه شوند . زمانی که شخصی به عنوان وکیل شناخته شود ، تعهدات و اختیارات قانونی ویژه ای پیدا می کند و این امر ، وی را از سایر اشخاصی که در علم حقوق تحصیل کرده اند ، همچون مشاوران حقوقی و کارشناسان حقوقی متمایز می کند . به همین دلیل پرداختن به این سوال که به چه کسانی وکیل گفته می شود و نکات مهم در انتخاب وکیل کدامند ، مهم و ضروری است . در برخی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است، به دلیل پایین بودن معلومات حقوقیِ متهمین برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، داشتن وکیل در دادگاه اجباری است.
وکیل باید چیزی را که به جای موکل خود دریافت می کند به وی بدهد، اگر برای اعمال مسئله ای دو و یا چند وکیل مشخص شده باشد هیچ نمی تواند بدون دیگری و یا دیگران در مسئله ای دخالت کند و در صورتی که وکیل وکالت در توکیل نداشته باشد نمی تواند اعمال مسئله ای را به فرد دیگری بدهد. وکیل دادگستری نمی تواند از اسرار موکل خود و اطلاعاتی که به عنوان مشکل حقوقی به وی ارجاع داده است سوء استفاده کرده و از اسرار موکل به ضرر وی استفاده نماید . نایب السلطنه را در دوره صفویه وکیل میگفتند و عنوان وکیل الرعایا هم از همینجا برخاسته است. میتوان به منظور اطمینان شخص در برخی موارد و پروندههای حساس، برای وکیل انتخابی حد و مرز مشخص کرد که در چه زمینهای اجازه وکالت از طرف دارد و در چه زمینهای خود شخص باید برای آن کار حضور داشته باشد. 14- در ايران به صورت رسمی وكلا بر اساس تخصص و دانش خود تقسيم نشده اند ولیکن شماری از وکلای دادگستری، خود وكالت پرونده های خاصی را متناسب با تسلط و پيشينه خود می پذيرند.
این افراد می توانند در همان مدت کارآموزی زیر نظر سرپرستان خود، وکالت پرونده های سبک را بر عهده بگیرند. به وکلایی که در دوران کارآموزی به وکالت می پردازند، وکیل کارآموز و یا کارآموز وکالت می گویند. چنین استفاده نمود که گویا دیگر پروانه ی وکالت اتفاقی نباید صادر گردد، درصورتی که قانون و آیین نامه ی مزبور فقط ناظر به مقررات صدور پروانه ی اشتغال به وکالت است و شامل جواز وکالت اتفاقی که اشتغال محسوب نمی شود و برای مدت و موارد خاصی می باشد نیست.